Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ

 Αναζητώντας την ιστορία του νηπιαγωγείου μας, "έπεσα" πάνω σε ένα συνέδριο τοπικής ιστορίας με θέμα:

«100 Χρόνια Ελεύθερη Καβάλα - 100 Χρόνια Ελεύθερη Εκπαίδευση»

 Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Ιουνίου 2013 στους χώρους του  Συνεδριακού Κέντρου της Μητροπόλεως Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου στη Λυδία Καβάλας. 

Με πρωτοβουλία της Α/θμιας Εκπ/σης Καβάλας συστάθηκε μία οργανωτική επιτροπή η οποία συντόνισε τις έρευνες σχετικά με την ιστορία του κάθε σχολείου.

Δήμος, εκκλησία και εκπαιδευτικοί συνεργάστηκαν για να έχουμε σήμερα στα χέρια μας το πολύτιμο αυτό εγχειρίδιο.

Η επιμέλεια της έκδοσης ανήκει στους  Νικόλαο Γ. Γεωργιάδη,  Μελίνα Σταμπουλή, Θέμης Κουντουρά. Μπορείτε να την βρείτε στο διαδίκτυο:

100 Χρόνια Ελεύθερη Καβάλα - educircle

Και να η δική μας ιστορία:

Η ιστορία του 9^ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας

 

Γεωργόπουλος Νικόλαος, Δάσκαλος Γενικής Αγωγής, Διευθυντής σχολικής μονάδας Μπαρμπαγιάννη Ευγενία, Δασκάλα Γενικής Αγωγής Αϊβαζίδου Αικατερίνη, Δασκάλα Γενικής Αγωγής Αθανασιάδου Παρθένα, Δασκάλα Γενικής Αγωγής

 

 

Περίληψη

 

Η επισήμανση και η ανάδειξη της πορείας του συγκεκριμένου σχολείου μέσα στο χρόνο, καθώς και η συμβολή του στην εξέλιξη και αναβάθμιση της περιοχής, όπου λειτουργεί, αποτελεί τον κύριο σκοπό αυτής της εργασίας.Tο θέμα προσεγγίζεται μέσα από την έρευνα αρχείων του σχολείου, αρμόδιων υπηρεσιών, ημερήσιου τύπου της εποχής, προσωπικών μαρτυριών, φωτογραφικού και αρχειακού υλικού. Γίνεται μια λεπτομερής περιγραφή της πορείας του διδακτηρίου - από τα χρόνια που το σχολείο λειτουργούσε διάσπαρτο σε οικήματα της ευρύτερης περιοχής καθώς επίσης και μια σύντομη αναφορά στο νέο κτίριο του σχολείου, όπως είναι σήμερα. Μέσα από την αναζήτηση στα αρχεία του σχολείου και την καταγραφή των επαγγελμάτων των γονέων, την προέλευσή τους και το μορφωτικό τους επίπεδο φωτίζονται οι κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται τις δεκαετίες που ακολούθησαν τη μεταπολίτευση στον τόπο μας. Τα συμπεράσματα σχετίζονται με όσα μελετήθηκαν κατά την διάρκεια της έρευνας και αφορούν στην ανάγκη ίδρυσης του σχολείου και στην κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξη της περιοχής.

Εισαγωγή

Το 9ο Δημοτικό Σχολείο ή γνωστότερο ως το Δημοτικό Σχολείο του Αγίου Αθανασίου παρουσιάζει μια ιδιόμορφη και ιδιότυπη εξέλιξη, καθώς ήταν για πολλά χρόνια αναγκασμένο να λειτουργεί διάσπαρτο σε οικήματα του παρακείμενου χώρου, χωρίς αυτόνομο κτίριο,γεγονός που δυσχέρανε την προσπάθεια ανεύρεσης υλικού για τη συγγραφή της παρούσας εργασίας. Η εργασία εστιάζεται κατόπιν αυτού στην αναζήτηση και καταγραφή της εθνικής, κοινωνικής και πολιτισμικής προέλευσης των μαθητών του σχολείου. Αυτό γίνεται μέσα από την καταγραφή της προέλευσης και των επαγγελμάτων των γονέων, προκειμένου να δοθεί μια κοινωνιοκεντρική διάσταση στο όλο ζήτημα.

Η σημαντικότητα της έρευνας έγκειται στο γεγονός ότι μέσω της μελέτης των δεδομένων του παρελθόντος μπορούμε « να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε πιο ικανοποιητικά το παρόν και επίσης να κάνουμε με μεγαλύτερη σιγουριά προβλέψεις σχετικά με εκπαιδευτικές τάσεις, πρακτικές και αποτελέσματα » ( Cohen & Manion, 1997: 77).

Ακολουθεί μια μικρή αναφορά στη σημαντικότητα του χώρου, όπου λειτουργεί σήμερα το σχολείο, μέσα από την παρουσίαση της ιστορίας του ιερού Ναού του Αγίου Αθανασίου (1.1), η ύπαρξη και λειτουργία του οποίου είναι άρρηκτα δεμένη με την ανάπτυξη της περιοχής. Τέλος παρουσιάζεται σύντομα και η ιστορία του διδακτηρίου από την ίδρυσή του (1.2.) έως σήμερα (1.3.).

 

Ο ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου και η σύνδεσή του με το 9ο Δημοτικό Σχολείο

Το 9^ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας βρίσκεται σε μια από τις παλαιότερες και ιστορικότερες συνοικίες της πόλης της Καβάλας, καθόσον δεσπόζει σ’ αυτό ο ιστορικός Ιερός Ναός του Αγίου Αθανασίου. Ο Ιερός Ναός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον Μακεδονικό Αγώνα. Σε δύο υπόγειά του, που σώζονται και σήμερα, υπήρχε κρησφύγετο Ελλήνων αγωνιστών και αποθηκευτικός χώρος όπλων και πυρομαχικών ( Απότας, 2006 : 44).

Ο Ναός αυτός είναι ο τρίτος σε αρχαιότητα ναός της πόλης. Χτίστηκε στα 1886, μετά από αίτηση που υποβλήθηκε προς τη Δημογεροντία έντεκα χρόνια πριν, το 1875, από τους ελληνορθόδοξους κατοίκους της περιοχής του Σούγιουλου και περιβολάρηδων της σημερινής περιοχής του Αγίου Αθανασίου. Εγκαινιάστηκε στα 1888, όπως αναγράφεται στην κτητορική επιγραφή. ( Απότας, 2006 : 22, 23). Από πρακτικό της Επιτροπής του Αγίου Αθανασίου (Βλ.Παράρτημα) με ημερομηνία 16-10-1905 πληροφορούμαστε την ανάγκη δημιουργίας Σχολείου σε κελιά του Ιερού Ναού, το οποίο τελικά λειτουργεί το Σεπτέμβριο του 1906 με τρεις Αστικές Τάξεις και θεωρείται παράρτημα του Αρρεναγωγείου ( Απότας, 2006: 36, 38).

 

 

Η ίδρυση του σχολείου

Το 9ο Δημοτικό Σχολείο ιδρύθηκε το 1940 με απόφαση που δημοσιεύτηκε στο υπ’ αριθ. 376/1940 ΦΕΚ. Η επέκταση της πόλης στα ανατολικά καθώς και η αύξηση του πληθυσμού της περιοχής επέτειναν την αναγκαιότητα της ίδρυσής του. Το σχολείο επρόκειτο να εξυπηρετήσει την ευρύτερη περιοχή του Αγίου Αθανασίου. Χωρίς δικό του κτίριο λειτουργεί αρχικά, σύμφωνα με μαρτυρίες, στα γειτονικά σχολεία (2ο και 5ο) και, όταν έρχεται στην περιοχή, σε παρακείμενα του σημερινου κτιρίου σπίτια και καταστήματα.

Η περιοχή πριν χτιστεί το σχολείο ( Φωτ. Αρχείο 9^ου Δημ. Σχολείου)

 

 

 

 

Το «σπίτι Tο έτος 1966 το Ελληνικό Δημόσιο μέσω της 12ης Διεύθυνσης Ανταλλαξίμων Μουσουλμανικών Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών παραχώρησε στον Δήμο Καβάλας ανταλλάξιμο κτήμα έκτασης 3620 τ.μ. Μετά την εκπόνηση οριστικής μελέτης η Ιερά Μητρόπολη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου παραχωρεί το 1985 χώρο 63 τ.μ. από την ιδιοκτησία του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου (τμήμα Ελαιώνα) που ήταν απαραίτητη για την κατασκευή του εν λόγω διδακτηρίου.

Η κατασκευή του διδακτηρίου του 9ου Δημοτικού Σχολείου βασίστηκε σε μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων. Η Δημοπράτηση του έργου «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ 6ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ» με προϋπολογισμό

75.000.000 δραχμές πραγματοποιήθηκε στις 6.11.1984. Η κατασκευή ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 1986.¹⁰

 

Το σχολείο σήμερα

 

Η αποσυμφόρηση των γειτονικών σχολείων - από μαρτυρίες προκύπτει ότι πολλοί γονείς που δεν ήθελαν τα παιδιά τους να φοιτούν σε τάξεις στεγαζόμενες σε σπίτια ή μαγαζιά κατέφευγαν στα γειτονικά σχολεία - όσο και η πρόχειρη στέγαση των μαθητών σε κτίρια μη λειτουργικά, και πιθανώς ακατάλληλα, επέβαλαν την ανέγερση νέου διδακτηρίου στην περιοχή.

Από τότε λοιπόν το κτίριο του 9ο Δημοτικού Σχολείου Καβάλας βρίσκεται στη συνοικία του Αγίου Αθανασίου, στα βορειοανατολικά της πόλης, και εξυπηρετεί τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Καταλαμβάνει το Οικοδομικό Τετράγωνο, που οριοθετείται από τις οδούς Αγίου Τρύφωνος, Πάτμου και Λήμνου στο περίγραμμα του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης της Καβάλας.

Το κτίριο είναι απλό και αναπτύσσεται σε τρεις ορόφους, με τις αίθουσες διδασκαλίας τοποθετημένες σε σειρά πίσω από τον ημιυπαίθριο διάδρομο κυκλοφορίας. Είναι χαρακτηριστικό δείγμα του «μοντέρνου» αρχιτεκτονικού τύπου για διδακτήρια μεσαίας κλίμακας, όπως αυτός αναπτύχτηκε σε διάφορα κτιριολογικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας στις δεκαετίες του 1970-80. Το κτίριο, παρουσιάζει ρασιοναλιστικό χαρακτήρα, καθώς πειθαρχεί στην εφαρμογή κλασικών αρχών αρχιτεκτονικής σύνθεσης.¹¹ Το 1999 λόγοι κυρίως ασφαλείας αλλά και λειτουργικότητας επέβαλαν επεμβάσεις στην αρχική μορφή του κτιρίου.¹²

Στο σχολείο σήμερα υπάρχουν 14 αίθουσες διδασκαλίας συμπεριλαμβανομένης και του Τμήματος Ένταξης. Λειτουργούν επίσης αίθουσες Αγγλικών, Πληροφορικής και Μουσικής. Ο εξοπλισμός του κτιρίου θεωρείται επαρκής, καθώς όλες οι αίθουσες διαθέτουν Η/Υ και οθόνη τηλεόρασης.

 

Έρευνα μαθητολογίων

 

Επιλέχτηκαν συγκεκριμένα σχολικά έτη και καθορίστηκαν τα επιμέρους κριτήρια για τη συγκέντρωση και κατηγοριοποίηση των προς επεξεργασία στοιχείων. Κατόπιν έγινε μια προσπάθεια ανάλυσης της ποσότητας εμφάνισης του φαινομένου, καθώς και του συγκεκριµένου χαρακτήρα του, όπως αυτά διέπονται από τις αρχές της ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης ( Kvale, 1996 : 67 )

Η έρευνα βασίστηκε σε μελέτη πεδίου, αρχειακού υλικού του σχολείου και αρχείου διαφόρων υπηρεσιών ( Πολεοδομία, Διεύθυνση Π.Ε. Καβάλας), φωτογραφικού υλικού και σχετικής βιβλιογραφίας. Αξιοσημείωτο είναι ότι μελετήθηκαν δεδομένα από πηγές και έγγραφα της εποχής που αφορούν τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον. Η συνέντευξη και οι μαρτυρίες μαθητών/τριών καθώς και διευθυντών του σχολείου στάθηκαν χρήσιμα εργαλείοα στην διεξαγωγή της έρευνας.

Η μελέτη του αρχειακού υλικού ξεκίνησε από την πρώτη χρονιά λειτουργίας του σχολείου (1973) και συνεχίστηκε συστηματικά ανά δεκαετία (1983, 1993, 2003) μέχρι το

¹⁰ Στοιχεία από την τεχνική έκθεση που συνέταξε ο τοπογράφος – μηχανικός Γρ. Ζουμπουλίδης

 

 

¹¹ πειθαρχεί στην εφαρμογή κλασικών αρχών αρχιτεκτονικής σύνθεσης, όπως οι «εν σειρά» αίθουσες που φωτίζονται και αερίζονται από επιμήκη συνεχή ανοίγματα στην Ανατολή, δημιουργώντας μια σχεδόν διάφανη πρόσοψη.

 

 

¹² Στοιχεία από την τεχνική έκθεση που συνέταξε ο τοπογράφος – μηχανικός Γρ. Ζουμπουλίδης

σχολικό έτος 2011/12 τελευταία χρονιά από όπου μπορούσαμε να αντλήσουμε δεδομένα. Η συγκέντρωση και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας έγινε με ραβδογράμματα, πίτα κ.α., δυνατότητες που παρέχονται από το πρόγραμμα Microsoft Excel.

 

Επαγγέλματα ανδρών και γυναικών

 

Αποσκοπώντας στη μελέτη της καταγωγής και της εργασίας των γονέων των μαθητών, αναζητήσαμε πληροφορίες από τα μαθητολόγια αρχίζοντας από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του σχολείου στη γειτονιά – 1973 – και προχωρώντας συστηματικά ανά δεκαετία.

 

Όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα, κατά το σχολικό έτος 1973 - 1974 οι περισσότεροι άντρες είναι εργάτες. Αρκετοί είναι υπάλληλοι, τεχνίτες και ελεύθεροι επαγγελματίες. Αξιοσημείωτο είναι ότι κατά το σχολικό έτος 1973 - 1974 δεν καταγράφεται στα μαθητολόγια το επάγγελμα της μητέρας.

Στο σχολικό έτος 1983 – 1984 υπάρχουν πολλές εγγραφές μαθητών/τριών, στις οποίες δεν αναφέρεται το επάγγελμα του πατέρα. Από τις καταχωρημένες εγγραφές ωστόσο προκύπτει ότι η πλειονότητα ων αντρών είναι υπάλληλοι και τεχνίτες. Μικρότερο ποσοστό των αντρών είναι εργάτες και ελεύθεροι επαγγελματίες. Τη χρονιά αυτή καταγράφεται στα μαθητολόγια και το επάγγελμα της μητέρας. Αναμφισβήτητα, τα οικιακά είναι η κύρια απασχόληση των γυναικών. Ελάχιστα ποσοστά είναι αυτά των υπάλληλων και των εργατριών.

Στο σχολικό έτος 1993 - 1994, οι άντρες - στην συντριπτική τους πλειονότητα είναι υπάλληλοι. Αισθητά λιγότεροι είναι οι τεχνίτες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι εργάτες. Στις γυναίκες κυρίαρχη θέση κατέχουν τα οικιακά, ενώ αυξάνονται τα ποσοστά των υπαλλήλων και των εργατριών. Τη μεγαλύτερη αύξηση ποσοστού παρουσιάζει η κατηγορία των ελεύθερων επαγγελματιών.

Στο σχολικό έτος 2003-2004, αν εξαιρέσουμε τον μεγάλο αριθμό των επαγγελμάτων των αντρών που δεν αναφέρονται, εξακολουθεί να υπάρχει η ίδια εικόνα - μεγάλο ποσοστό υπαλλήλων και μικρότερο ποσοστό τεχνιτών και εργατών. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυξάνεται ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών. Για το ίδιο έτος, στις γυναίκες διαπιστώνουμε ότι το ποσοστό των υπαλλήλων εξισώνεται με το ποσοστό των γυναικών που ασχολούνται με τα οικιακά. Μειώνεται ο αριθμός των εργατριών ενώ ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών είναι σταθερός.

Η σχολική χρονιά 2011-2012 είναι η τελευταία που μπορούσαμε να μελετήσουμε και παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με την προηγούμενη δεκαετία.

Αριθμός γονέων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

 

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας, τα ποσοστά των γυναικών επιστημόνων σε όλες τις χρονιές είναι μεγαλύτερα ή ίσα με αυτά των αντρών. Συγκεντρωτικά θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο αριθμός των επιστημόνων αυξάνεται σταθερά μέχρι τη σχολική χρονιά 2003 – 2004 και τα επόμενα χρόνια μειώνεται χωρίς προφανή αιτιολογία.

Επιδόσεις μαθητών

 

Παρατηρώντας τις επιδόσεις των μαθητών μέσα στις δεκαετίες, καταλήγουμε ότι στις δύο πρώτες οι περισσότεροι μαθητές αποφοιτούν με γενικό βαθμό «Πολύ Καλά». Στις επόμενες δεκαετίες και μέχρι σήμερα ο αριθμός των μαθητών με επίδοση «Άριστα» αυξάνεται όλο και περισσότερο. Σταδιακά μειώνονται και απουσιάζουν εντελώς από τα απολυτήρια των μαθητών οι χαρακτηρισμοί «Πολύ Καλά» και «Καλά» αντίστοιχα.

 

Τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια

 

Θεωρήσαμε ιδιαιτέρως ενδιαφέρον το αρχειακό υλικό που υπήρχε στο σχολείο μας, καθώς αυτό αφορούσε την τελευταία χρονιά του Εμφυλίου Πολέμου και τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Η έρευνα επεκτάθηκε στη μελέτη των επαγγελμάτων, που συναντήσαμε στα μαθητολόγια, στον αριθμό των ορφανών μαθητών, των μαθητών με εξόριστους και άρρωστους γονείς, καθώς επίσης και στον αριθμό των μαθητών που διέκοπταν τη φοίτησή τους τα χρόνια εκείνα.

 

Στα χρόνια αυτά οι περισσότεροι άντρες είναι εργάτες στην πλειοψηφία τους και έπονται με μικρότερο και σχεδόν ίδιο ποσοστό οι τεχνίτες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Γεωργοί, ναυτικοί, αλιείς και υπάλληλοι συγκεντρώνουν ελάχιστα ποσοστά.

Αξίζει να αναφερθεί ότι και την περίοδο αυτή συναντήσαμε επαγγέλματα παρόμοια με τα σημερινά. Κυρίως όμως επαγγέλματα που έχουν εκλείψει στις μέρες μας όπως: γανωματής, τενεκετζής, στιλβωτής, στιβαδόρος, κανατοποιός, κηροπλάστης, μπαλωματής, πλανώδιοι αυγοπώλες και γαλακτοπώλες.

 

Αναφορικά με τον αριθμό των ορφανών μαθητών στα έξι αυτά συναπτά έτη, παρατηρούμε ότι μειώνεται όλο και περισσότερο με το πέρασμα των χρόνων – εκτός από μια ανακολουθία που σημειώνεται το σχολικό έτος 1953 – 54. Κατά τη διάρκεια της πρώτης χρονιάς που μελετούμε – 1948/49 – σημειώνεται ανάμεσα σε όλο το μαθητικό πληθυσμό του σχολείου μικρός αριθμός εξορίστων και άρρωστων γονέων, ενώ στις υπόλοιπες χρονιές δε γίνεται καμιά σχετική αναφορά.

 

Μελετώντας όλη τη διάρκεια της εξαετίας διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ένας μικρός αριθμός μαθητών που διέκοψαν τη φοίτησή τους λόγω νόσου ή άλλης αιτίας. Μοναδική εξαίρεση είναι η σχολική χρονιά 1949/50. Καμία καταχώρηση διακοπής λόγω θανάτου δεν

σημειώνεται. Ωστόσο εξακολουθεί να είναι αξιοσημείωτη και μόνο η ύπαρξη της συγκεκριμένης αιτίας διακοπής.

 

Συμπεράσματα - Προτάσεις

 

Η κατασκευή του νέου κτιρίου κάλυψε ανάγκες της τότε νεοεγερθείσας συνοικίας και το σχολείο αποτέλεσε πόλο έλξης νέων κατοίκων με αποτέλεσμα να συμβάλει στην κοινωνικοπολιτισμική αναβάθμιση της περιοχής. Όπως προκύπτει από τον παρακάτω πίνακα ο αριθμός των μαθητών που φοιτούν σε αυτό, από την πρώτη χρονιά λειτουργίας του σχολείου στη συνοικία του Αγ. Αθανασίου, αυξάνεται συνεχώς έως το 1994. Αντίθετα παρατηρείται μικρή μείωση στα επόμενα χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλες τις χρονιές που μελετήσαμε ο αριθμός των νέων εγγραφών είναι ίσος ή μεγαλύτερος από των αριθμό των μαθητών που αποφοιτούν.

 

Από το ακόλουθο γράφημα διαπιστώνεται ότι από το 1973 έως το 1994 το σχολείο παρουσιάζει μια σαφή εθνική ομοιογένεια με μικρό ποσοστό μαθητών αλλοδαπής προέλευσης, ενώ στις επόμενες δεκαετίες παρατηρείται σημαντική αυξητική τάση του ποσοστού αυτού.

 

 

Μελετώντας τον συγκεντρωτικό πίνακα των επαγγελμάτων των αντρών είναι πρόδηλο ότι οι περισσότεροι εργάτες εμφανίζονται το 1973/74, ενώ οι υπάλληλοι και τεχνίτες το 1993/94. Παρόλο που τα ποσοστά των ελεύθερων επαγγελματιών παρουσιάζουν μια σταθερότητα, απουσιάζει σχεδόν παντελώς η ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα σε όλες τις δεκαετίες.

 

Όσον αφορά τις γυναίκες, στα σχολικά έτη 1983/84, 1993/94 η κύρια απασχόλησή τους είναι τα οικιακά. Διαφοροποίηση υπάρχει στις επόμενες σχολικές χρονιές 2003/04, 2011/12 που το ποσοστό των γυναικών μοιράζεται σχεδόν εξίσου στις κατηγορίες «οικιακά» και

«υπάλληλοι». ( Βλ. Πίνακες στο υποκεφάλαιο 3.1. )

Δεδομένου ότι η πόλη έχει συνδεθεί με την καλλιέργεια και την επεξεργασία καπνού ( Στεφανίδου, 2007 : 301 - 303, 338 - 339 ) κρίναμε σκόπιμο να μελετήσουμε το ποσοστό των καπνεργατών στο σύνολο του εργατικού δυναμικού. Από την έρευνα λοιπόν των επαγγελμάτων των γονιών των μαθητών διαπιστώσαμε ότι στην εξαετία 1948 - 54 υπήρχε μεγάλο ποσοστό καπνεργατών - σχεδόν το 1/3 των εγγεγραμμένων επαγγελμάτων των αντρών. Αντίθετα, στις επόμενες δεκαετίες 1973 – 1994 το ποσοστό αυτό μειώνεται τόσο που γίνεται ελάχιστο (2 εργάτες κατά απόλυτο αριθμό σε κάθε μια χρονιά) και αργότερα παύει να υφίσταται.

Τέλος, η πρόταση που θα μπορούσε να γίνει σχετικά με τη διαρρύθμιση και τη λειτουργικότητα των χώρων της υπάρχουσας κτιριακής υποδομής του σχολείου, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της χρηστικής δυνατότητας αυτών στην καθημερινή πρακτική, είναι ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού της αίθουσας του ολοήμερου και οι αλλαγές που καθιστούν δυνατή την απρόσκοπτη προσέγγιση του χώρου από άτομα με κινητικές δυσκολίες.

Παράρτημα

Πρακτικά της Επιτροπής του Αγίου Αθανασίου για τη δημιουργία σχολείου στο ναό. ( Απότας, 2006 )

 

 

 

 Ό,τι απέμεινε από το κτίριο που στέγασε το σχολείο στα κελιά του Αγίου Αθανασίου. ( Απότας, 2006 )

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Βιβλιογραφία

 

1.           Απότας, Κ. (2006), Θρησκευτικές κοινότητες της Καβάλας 1850 – 1950. Καβάλα: Δημοτικό Μουσείο Καβάλας.

2.           Cohen, L. και L. Manion (1997). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας / μτφρ. Χ. Μητσοπούλου και Μ. Φιλοπούλου. Αθήνα: Εκδόσεις Έκφραση (4^η έκδοση).

3.                Kvale, S. (1996). Interviews, an introduction to qualitative research interviewing.

Thousand Oaks: SAGE Publications.

4.           Στεφανίδου, Αιμ. (2007), Η πόλη – λιμάνι της Καβάλας κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Πολεοδομική και ιστορική διερεύνηση (1391 – 1912). Καβάλα: Ιστορικό και Λογοτεχνικό Αρχείο Καβάλας.

 

 

Αρχειακές Πηγές

 

1.                Αρχείο 9ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας, Μητρώο μαθητών ετών 1973 – 2012.

2.                Αρχείο 9ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας, Μαθητολόγιο ετών 1948 – 1954.

3.                Αρχείο 9ου Δημοτικού Σχολείου Καβάλας, Γενικοί Έλεγχοι ετών 1948 – 1954.

4.                Τεχνική έκθεση του τοπογράφου – μηχανικού Γρηγόριου Ζουμπουλίδη.

5.                Φωτογραφικό αρχείο Σχολείου

 

 

Προφορικές Μαρτυρίες

 

1.                Προφορική μαρτυρία Στέργιου Κυριακούδη

2.                Προφορική μαρτυρία Παναγιώτας Ιωακειμίδου

3.                Προφορική μαρτυρία Παρθένας Αθανασιάδου

4.                Προφορική μαρτυρία Ιωάννη Ψαλίδα

5.                Προφορική μαρτυρία Αναστασίας Κυπριάδου